In juli 2016 speelde PSV een oefenwedstrijd tegen St. Etienne. Het spel van PSV maakte daar een zouteloze, ongeïnspireerde indruk met weinig tot geen diepgang, een trage opbouw, geen druk naar voren, weinig lopende spelers, een statisch middenveld, een spits die nooit de ruimtes induikt, flankspelers die hun man niet kunnen uitspelen en een ploeg die liever breed en terug speelt dan naar voren. (zie deze video-analyse over de opbouw van PSV).
Het was verbijsterend om te zien hoe PSV exact hetzelfde voetbal speelde dat de ploeg het seizoen ervoor bijna het kampioenschap had gekost. Hoe kon het dat PSV zo mak en taktisch slecht onderlegd uit de startblokken kwam voor een nieuw seizoen? Hadden ze dan werkelijk niets geleerd van de fouten van het seizoen ervoor? Maar goed, het was maar een oefenwedstrijdje en PSV had gewonnen…
Een paar weken later herhaalde PSV deze wedstrijdinstelling en taktiek in een wedstrijd waarin het er wel om ging (bekijk hier de video-analyse). PSV won de wedstrijd om de Johan Cruijff-schaal tegen een zeer pover Feyenoord met 0-1 en ook toen werden de tekortkomingen in het spel van de Brabanders door de winst snel weggemoffeld. Het opmerkelijke was dat er in 3 weken tijd geen enkele progressie was geboekt en dat Cocu blijkbaar niet inzag, dat hij – taktisch en qua mentale voorbereiding gezien – met zijn ploeg al ruim een jaar op het verkeerde spoor zit. Maar goed, het was pas de eerste wedstrijd van het seizoen en ze hadden gewonnen…
In de vijf maanden daarna bleef Cocu stug vasthouden aan dit voorspelbare, trage en niet werkende taktisch plan en boekte ook nauwelijks vooruitgang in de fysieke, mentale, technische en taktische ontwikkeling van zijn team en spelers. Als er gewonnen werd, was dat vooral omdat PSV de betere spelers had en niet door een goede teamprestatie, goede taktiek of door een goede wedstrijd.
Zorgwekkend is vooral het gebrek aan teamspirit, aan kampfgeist, aan het per se willen winnen van de Eindhovenaren. Zelfs in een wedstrijd tegen een heel matig Rostov (de nummer 7 van Rusland) die koste wat kost gewonnen moest worden, kwam PSV als een mak schaap uit de catacomben. Cocu stuurde zijn jongens het veld in met dezelfde afwachtende, houtjestouwtjes-taktiek van de afgelopen 14 maanden. Voor de wedstrijd zei hij dat PSV vroeg druk moest zetten om de counter van de Russen eruit te halen, om vervolgens 5 verdedigers op te stellen. Het mag niet verwonderlijk zijn dat PSV er helemaal niets van bakte en pas laat in de 2e helft het eerste schot tussen de palen loste. Cocu verklaarde echter na de wedstrijd doodleuk dat PSV goed had gevoetbald en dat zijn spelers heel hard hadden gewerkt. Opvallend, want daarmee gaf hij het falen van eigen taktiek toe.
Het voetbal van PSV is al heel lang zeer matig tot bar slecht. Prestaties zijn te lang afhankelijk geweest van individuen (vorig seizoen de goals van oa De Jong en Van Ginkel). PSV won vooral omdat het een betere selectie had dan de tegenstander, niet omdat het beter voetbalde. Mentaal, maar vooral taktisch is de ploeg vaak niet in staat om een wedstrijd naar zich toe te trekken en een tegenstander te overrompelen, laat staan weg te spelen. Dat komt omdat de ploeg niet wedstrijdklaar is!
De verkeerde spelers komen het vaakst in balbezit zoals de passmaps van @11tegen11 elke keer weer laat zien. PSV speelt de bal vooral rond tussen de verdedigers en het middenveld wordt bijna nooit ingespeeld. Dat kan ook bijna niet omdat de middenvelders of te hoog staan, of te diep zijn uitgezakt of zich vrij proberen te wandelen. Aanvallers bieden daarin zelfs geen enkele ondersteuning. Die staan ergens centraal vastgelijmd. Daardoor kan PSV eigenlijk alleen maar aanvallen via de opkomende backs en zoals uit deze video-analyse blijkt zijn dat nu juist de spelers die 9 van de 10 keer kiezen voor een verkeerde voortzetting van het spel omdat ze de kwaliteiten missen.
Zone 14? De half-spaces? Cocu heeft er blijkbaar nog nooit van gehoord, want PSV maakt daar geen enkel gebruik van. Diepgaande spelers? Agressief vrijlopen? Kort dekken? Naar voren druk zetten? Een vooractie maken? Looppatronen om ruimte te maken voor een ander? Je ziet het allemaal niet of heel zelden bij PSV.
Je vraagt je bijna af wat ze daar de hele week doen op de Herdgang. En wat de rol van de assistenten Brood en Van der Weerden is? Er moet toch wel iemand zijn die Cocu hierop aanspreekt? Er werken immers 40 oud-prof-voetballers bij PSV. Of leg ik nu misschien de vinger op de zere plek?
Zien al die zogenaamde toptrainers van PSV wel wat er mis is? Waar het aan schort? Ik krijg de indruk van niet, want keer op keer op keer krijgt PSV het deksel op de neus en keer op keer hoor ik niemand praten over een falend taktisch plan van een trainer of over het ontbreken van teamspirit. Het enige dat Cocu en spelers zeggen is: dat bussen geparkeerd staan, ze pech hebben gehad, te weinig inzet hebben getoond, zoiets niet mag gebeuren, een beetje geluk ontbreekt, spelers niet in vorm zijn, iedereen heel erg zijn best heeft gedaan en dat ze goed gevoetbald hebben. Oh ja, en dat het beter moet de volgende keer. Om de week erna ditzelfde riedeltje weer monotoon op te dreunen…
PSV lijdt massaal aan taktiekverbijstering. Het is zo’n erg geval, dat Cocu en zijn spelers het zelf niet in de gaten hebben. Deze taktiek, deze spelopvatting is zo typisch Nederlands geworden dat niemand er nog vraagtekens bijzet. De overgrote meerderheid van ons vaderlandse trainersgilde denkt daadwerkelijk dat dit dé manier is om te voetballen. Kijk naar Oranje, naar de Eredivisie en naar de Jupiler League. Zelfde laken een pak een uitzondering daargelaten.
Heel af en toe hoor je een roepende in de woestijn. Maar zijn stem wordt meteen overschreeuwd of belachelijk gemaakt door allerlei domoren die hun status ontlenen aan het feit dat ze ooit in het verleden zelf profvoetbal hebben gespeeld. Het lijkt wel alsof Nederlandse trainers totaal afgeschermd van het buitenland en externe invloeden hun vak bedrijven. Nooit naar bijvoorbeeld een Bundesliga-wedstrijd kijken. Niets willen leren en niet willen luisteren en al helemaal niet naar mensen die zelf niet hoog gevoetbald hebben.
Het is toch te bizar voor woorden dat ik de meest zinnige en elementaire zaken over het mooie voetbalspel op internet (11tegen11, catenaccio, michiel de hoog, pieter zwart, spielverlagerung, misanrot etc etc) moet lezen en bekijken of daarvoor een Engels of Duits voetbal-programma moet opzetten. In Nederlandse voetbal-praatprogramma’s hoor ik bijna altijd dezelfde napraterij, open deuren, onzin en verborgen agenda’s van ex-trainers, ex-profs en notabene papier-journalisten.
In de andere media wordt iedere keer weer haarfijn uitgelegd waar het aan schort en wat er goed gaat, waarom het Nederlandse voetbal zo diep is weggezakt en hoe het beter kan en moet. Een vertaling daarvan naar het Nederlandse voetbalveld moet echter nog steeds worden gemaakt. Ja, er zijn een paar clubs en trainers die het wel door hebben, maar dat zijn slechts uitzonderingen. Wanneer doet Cocu zijn oogkleppen af en haalt hij de watjes uit zijn oren?
———————————————————————————————————-
Hieronder de prestaties van Cocu sinds hij hoofdtrainer is bij PSV.
Sinds Cocu hoofdtrainer is bij PSV (1 juli 2013) beschikt hij ieder seizoen over één van de beste, zo niet de beste selectie van Nederland. Hij behaalde daarmee de volgende resultaten:
- In zijn eerste jaar als hoofdtrainer van PSV stonden zijn spelers huilend op het veld na de 2-6 oorwassing tegen Vitesse en eindigde PSV zeer teleurstellend als 4e. In de beker verloor PSV in oktober thuis met 1-3 van Roda. AC Milan schakelde PSV uit met 3-0 in de voorronde van de Champions League, waarna de ploeg ook in de Europa League geen potten kon breken en werd uitgeschakeld in de poulefase. De Eindhovenaren werden 3e met slechts 7 punten in een poule met Ludogorets, Zagreb en Odessa. Guus Hiddink moest eraan te pas komen om Cocu uit de wind te houden en de ploeg weer op de rit te krijgen. PSV stond namelijk op het punt om Europees voetbal mis te lopen.
- In zijn 2e jaar werd PSV kampioen met een recordaantal punten. PSV speelde wel vanuit de omschakeling en op de counter en geneerde zich niet om dat zelfs te doen in thuiswedstrijden en ook nog tegen clubs uit het rechterrijtje. In het bekertoernooi was het wederom Roda JC dat PSV – nu in januari – eruit knikkerde. In de Europa League wist PSV met slechts 8 punten tegen mindere goden als Panathinaikos, Estoril en Moskou toch de 2e ronde te halen. In de knock-out fase werd een machteloos en slap PSV 2x op een hoop gevoetbald door Zenith (0-1 en 0-3).
- In zijn 3e jaar werd PSV wederom kampioen, maar dat had het vooral te danken aan de enorme mispeer van Ajax tegen De Graafschap in de allerlaatste speelronde. Tegenstanders hadden geleerd van het seizoen ervoor en gaven veel minder ruimte weg, zodat PSV nu zelf het spel moest gaan maken. Daar had Cocu nooit een goed antwoord op. PSV breidde en breidde en probeerde in een veel te laag tempo, zonder tempo-wisselingen een opening te zoeken. Daardoor werd PSV voorspelbaar en oogde vaak slap en machteloos. In de beker werd PSV voor de 3e keer op rij te vroeg uitgeschakeld: PSV verloor thuis opvallend kansloos met 1-3 van Utrecht. In de Champions League verraste PSV vriend en vijand door in een poule met United, Wolfsburg en Moskou knap de 2e ronde te halen. Mede omdat hun tegenstanders allemaal uit vorm waren en een veel minder jaar hadden en omdat PSV weer vanuit de omschakeling kon voetballen.
- In zijn 4e jaar verspeelde PSV 15 punten in de eerste 15 wedstrijden. De ploeg staat nu 3e in de Eredivisie met 6 punten achterstand op Feyenoord en Ajax. In de beker werd de ploeg naar huis gevoetbald door Sparta (3-1) en in de Champions League wisten de Brabanders slechts 2 punten te vergaren.
Duitser Ralf Rangnick legde in 1998 al uit hoe je druk moet zetten. Cocu let alsjeblieft even op. Gratis advies! Of luister een keer naar Thomas Tuchel over hoe hij zich als trainer opstelt en een team voorbereidt op wedstrijden. Mooie uitspraak van hem: aanvallen via de flanken en dan een verre voorzet is een absolute no go. Luister hoe hij dat zijn team duidelijk maakte op de training.