De nieuwe trainer van PSV, Ruud van Nistelrooij, maakte op zijn 1ste dag een prima indruk. Hij komt rustig over, heeft goed nagedacht over zijn voetbalvisie en zijn manier van werken, is nieuwsgierig, staat open voor anderen en andere meningen en maakt de indruk een mensenmens te zijn. Bovendien heeft hij zijn tijd genomen voordat hij trainer op het hoogste niveau wilde worden, omdat hij zelf vond dat hij de ervaring en de kennis nog niet had. Dat laatste zegt vooral iets over zijn zelfreflecterend vermogen, een eigenschap die een aantal ex-profvoetballers die in het trainersvak stappen nogal eens missen. Zij vinden namelijk dat ze er wel klaar voor zijn op basis van hun voetbalverleden.
Toch wil ik een kanttekening plaatsen bij Van Nistelrooij. Naarmate je meer naar Van Nistelrooij luistert, valt op dat hij wel erg bedachtzaam en rustig is en zijn woorden zo zorgvuldig kiest dat het bijna politiek correct en zelfs saai wordt. Zijn assistent Fred Rutten heeft daar ook een beetje last van. Sport en zeker topsport vraagt om duidelijkheid en scherpte. Ik vraag me af of Van Nistelrooij en Rutten in staat zijn om een ploeg een heel seizoen scherp te houden en duidelijk genoeg zijn in het overbrengen van hun boodschap. Af en toe moet je als trainer ook gewoon keihard de waarheid kunnen zeggen en in durven grijpen. Wat dat betreft is er een groot verschil tussen de voetballer Van Nistelrooij en de trainer.
Voetbalvisie van Van Nistelrooij
Maar hoe zit het met Van Nistelrooij’s voetbalvisie? Over zijn manier van voetballen is de voormalig topspits erg duidelijk: dominant, aanvallend voetbal, met 2 echte flankspelers op de zijlijn, hoge druk, 2 aanvallende middenvelders, 1 verdedigende middenvelder/controleur en 2 opkomende backs. Dat klinkt goed, maar zal verder geen verbazing wekken, omdat vrijwel elke Nederlandse trainer dit zegt.
Wel opmerkelijk is, is dat Van Nistelrooij zijn ploeg vorig jaar niet zo liet voetballen. Hij was toen trainer van Jong PSV, eindigde als 12e in de Keuken Kampioen Divisie en het spel van PSV was vaak rommelig, afwachtend, zonder veel hoge druk, met teveel geren voorin, weinig aanvallende dynamiek zonder bal en het verdedigende spel miste agressie en was zelfs regelmatig te lief. Nou kan dat te maken hebben met de kwaliteit (en de leeftijd) van zijn spelers, maar gedurende het seizoen was het moeilijk om een stijgende lijn te ontdekken in het spel van PSV en wat nu precies de hand van Van Nistelrooij was. Het oogde allemaal erg vrijblijvend.
En dat laatste baart mij zorgen. Ik heb 3 wedstrijden van Man. United gezien onder Erik ten Hag en daarin zie je al meteen zijn hand. Het opjagen, de hoge druk, duidelijke afspraken over het druk zetten, het doorbewegen, de opkomende backs en het benutten van de halfspaces. En ook op de trainingen; het hameren op details. Allemaal typisch Ten Hag. Ja, het gaat niet altijd goed, maar er zit een duidelijke lijn in.
Er gaat nog teveel mis in het druk zetten
Allemaal zaken die PSV ook wel doet en probeert, maar lang niet zo nauwgezet, duidelijk en consistent. In de oefenwedstrijden van PSV was dit de afgelopen weken ook allemaal terug te zien. PSV speelt lang niet zo dominant en aanvallend als Van Nistelrooy zegt dat ie wil spelen. Nu kan dat te maken hebben met de sterkte van een tegenstander, maar ook tegen matige ploegen als Cercle (2-2) en Bielefeld (0-4), rammelde dit concept aan alle kanten. Hieronder 2 voorbeelden van het gemankeerde druk zetten van PSV (in het zwart) tegen Bielefeld, waardoor de Duitsers er elke keer gevaarlijk konden uitkomen.
Nu kan dat nog onwennigheid zijn, maar ook tegen Villareal en Betis zag je hetzelfde. Te vaak doen spelers niet mee, zitten niet kort op de man en zo ontstaan er gaten waardoor de tegenstander er veel te makkelijk tussendoor kan voetballen. PSV moet daardoor elke keer onnodig terug (en vooral Madueke laat hierin steken vallen) en dat kost kracht. Het lijkt erop dat afspraken hierover niet voor iedereen even duidelijk zijn en dat is wel essentieel als Van Nistelrooij echt aanvallend en dominant wil spelen.
Waarom zakt PSV zo ver in als je dominant wilt zijn?
Verder valt op dat de ploeg regelmatig wel erg ver terug zakt (halverwege de eigen helft). Als dat ook gepaard gaat zonder druk op de bal te geven, roept PSV de problemen over zich af. Vooral tegen goede tegenstanders is het gevaarlijk deze zoveel tijd en ruimte te geven. Ook dit strookt niet met de dominante, aanvallende voetbalvisie van de nieuwe PSV-trainer.
PSV is levensgevaarlijk in de omschakeling
Het lijkt er dan ook sterk op dat PSV, mede door het gemankeerde drukzetten, te vaak te ver terug moet en vervalt (vooral tegen de wat sterkere opponenten) in afwachtend, reactief countervoetbal. Geluk bij een ongeluk is dat PSV dat nu juist wel goed beheerst. En dat komt mede door de passing van bv Veerman en de snelheid op de flanken. Zowel tegen Villareal en Betis was de ploeg erg gevaarlijk in de omschakeling en de meeste kansen en doelpunten ontstonden dan ook via snelle tegenaanvallen.
De ploeg is hierin wel erg afhankelijk van de bevliegingen van Madueke en Gakpo. De talenten Bakayoko en Anthonisse lieten leuke dingen zien in de voorbereiding, maar je kan niet verwachten dat zij die rol nu al 1 op 1kunnen overnemen. En Savinho is een vergelijkbare speler als Madueke, eens linkspoot die graag op rechts staat en naar binnenkomt.
Veldbezetting is voorin vaak niet goed
Is PSV dan ook in staat om via dominant en dynamisch aanvalsspel tot kansen te komen. Het antwoord hierop is ja, maar het gaat de ploeg niet gemakkelijk af. Dat heeft alles te maken met het spel op de helft van de tegenstander van de Eindhovenaren. Dat voetbal is een stuk voorzichtiger dan vorig jaar. Te vaak gaat de bal weer terug en breed, maar dat heeft ook te maken met de veldbezetting voor de goal die vragen oproept.
Wie benut de halfspaces?
Als van Nistelrooij wil dat flankspelers op de zijlijn staan, wie duikt er dan in de halfspaces? De backs of de 2 aanvallende middenvelders? In alle wedstrijden was dat niet duidelijk en ook amper te zien.
Dat afspraken niet duidelijk zijn of er gewoon niet zijn, blijkt ook uit het feit dat het te vaak voorkomt dat zowel de backs als de buitenspelers bij elkaar op de zijlijn staan. De Jong staat dan ook niet in de spits, en de andere flankspeler staat ook nog helemaal op de andere flank. Daardoor is er geen bezetting voor de goal. En is er ook geen beweging binnendoor waar alle ruimte ligt. Dat dit in het begin gebeurt is niet erg, maar dat dit na een maand trainen ook tegen Villareal en Betis gebeurde, is op zijn minst opmerkelijk te noemen. Guus Til is dan ook bijna een must om op te stellen, omdat hij van nature de gaten induikt.
Het merkwaardige is dat PSV een keer wel via de halfspace aanvalt – via een lopende speler (Simons) – en dat hieruit meteen een doelpunt komt (De Jong). Waarom doen ze dat dan niet vaker? Is dit dan toeval geweest. Wordt hier op getraind?
Een ander punt van aandacht is de Backs die er over heen gaan (de overlap). Ze willen wel, maar zowel Gakpo, Anthonisse, Bakayoko als Madueke trekken liever naar binnen met de bal, dan dat ze de bal aan de opstomende backs geven. De backs lopen regelmatig voor niets, en dat gaat op den duur ten koste van de bereidheid. Hier zal Van Nistelrooij aandacht aan moeten besteden.
Conclusie:
PSV heeft voorin op de flanken zoveel kwaliteit en mogelijkheden dat je er dol van wordt. Daar liggen dan ook de grootste mogelijkheden. Madueke in vorm is nauwelijks af te stoppen en dat geldt ook voor Gakpo. Die twee moeten wel iets meer oog voor hun medespelers krijgen. In de Eredivisie komen ze er nog mee weg misschien, maar tegen betere tegenstanders lopen ze zich te vaak vast en dat gaat PSV punten (en onnodige uitschakeling in Europa) kosten.
De spitspositie roept echter vragen op. Luuk de Jong is een spits die niet via een dribbel, versnelling of actie zelf een doelpunt kan maken. Hij is daarin afhankelijk van anderen. Hij is ook geen type dat de gaten in duikt. En laat dat laatste nu net zijn waar PSV behoefte aan heeft. Zoals PSV speelde tegen Villareal en Betis, ( inzakken, slechte druk, op de counter,) en niemand die de halfspaces induikt, zou PSV meer hebben aan een snelle, handige dribbelaar als spits.
Van Nistelrooij moet dan ook heel snel betere afspraken gaan maken met zijn team. Dat de backs en de buitenspelers elkaar afwisselen om een overlap en een underlap te maken en niet elkaar in de weg lopen. En dat de middenvelders (en de spits) hierin ook een een keer vuil werk willen verrichten. Het hoort er allemaal bij in het moderne voetbal. En dat is ook de manier om De Jong meer in het spel te betrekken. De Jong is gebaat bij voorzetten. Zorg dan dat die er komen!
Verder viel op dat Benitez een veel betere indruk maakt dan Drommel. Hij is rustig, heeft een goede reflex en komt heel zeker over. Alleen wacht hij soms wel erg lang met passen en dat gaat zo een keer verkeerd. Sangare is ijzersterk als ie iets meer naar voren speelt en daar ballen kan afpakken. Als hij zich laat zakken om de ballen op te halen komt zijn zwakte aan het licht en dat is zijn slordige passing en balverlies. Hoever kan aardig voetballen, maar maakte verdedigend veel fouten. Hij laat zich ook vrij makkelijk wegzetten en dat moet er heel snel uit, anders is Mwene een betere back.
Het centrale duo (Teze, Luckassen, Obispo) blijft een zorgenkindje vanwege de wisselvalligheid. Wie er ook staan en in welke combinatie dan ook. En dat is best raar. Soms ijzersterk om vervolgens weer niet op te letten, of veel te laconiek in te grijpen. Ramalho en Boscagli hebben in de voorbereiding niet meegedaan, maar die zijn niet heel veel beter. De hoop is dan ook een beetje gevestigd op Jarrad Branthwaite, maar daar valt nog te weinig over te zeggen.
Het is te hopen dat Van Nistelrooij beseft dat dit niet goed genoeg is
Gaat PSV kampioen worden? Waarom niet. In de Eredivisie hebben ze samen met Ajax veruit de sterkste selectie. Als Van Nistelrooij de komende tijd die paar zwakke punten (druk zetten, minder ver inzakken, bezetting voor de goal, spelers in de halfspaces) er snel uit weet te halen, kan PSV zeker kampioen worden. Ajax heeft ook een goede selectie, maar Ten Hag is weg en dat is een aderlating. Schreuder heeft bij Twente, Hoffenheim en Club Brugge laten zien, dat hij dat niveau nog niet heeft.
Europees gezien moet Van Nistelrooij helemaal haast maken met een betere uitvoering van zijn voetbalvisie. Monaco wacht en dat is een lastige tegenstander die gretig gebruik kan gaan maken van de foutjes van PSV. Heeft PSV de zaken wel snel op orde, dan zie ik ze een ronde verder komen. Maar voor de CL is dit PSV nu ronduit te zwak.
Ik hoop voor de PSV-fans dat Van Nistelrooij zich dit ook allemaal beseft, want als dat niet zo is en er dus geen verbetering optreedt, wacht wederom een teleurstellend seizoen. PSV voetbalt dan namelijk te voorspelbaar, te statisch, te reactief en te onsamenhangend en krijgt het dan moeilijk tegen elke tegenstander met een beetje kwaliteit. En dat voetbal heeft Eindhoven al veel te veel gezien de afgelopen 15 jaar.
Tegen Sevilla werden veel ballen afgepakt en daaruit kwamen goals en gevaarlijke doelkansen. Drukzetten ging dus een stuk beter in die wedstrijd. In de omschakeling is PSV altijd wel gevaarlijk geweest de afgelopen jaren. Anders worden ze maar een counterploeg, aslz e maar winnen. In de andere wedstrijden was het vaak geen touw aan vast te knopen. Maar zo is er iedere wedstrijd wel wat. Er gaan dingen goed, maar ook dingen niet. Dat moet er zoals je schrijft wel uit. Tegen Bielefelt verbaasde ik me over het gebrek aan inzet en de wil om duels te winnen. En dat gebeurt nu al??? Aan het begin van hets eizoen. Laat dat geen voorteken zijn. Van Nistelrooy is wel erg sloom in zijn interviews. Fred Rutten is een zachtgekookt ei, het moet niet te pedagogisch worden daar in Eindhoven, anders zie ik ze heel wisselvallig gaan presteren en gaan bepaalde spelers hun eigen ding doen. Als ze er toch mee wegkomen, dan krijg je dat. Maar laten we eerst maar eens kijken wat ze tegen Ajax gaan doen, ik heb er wel vertrouwen in. meer dan onder Van Bommel en Schmidt.
Savinho in de spits, Madueke en gakpo als buitenspelers: Til, Veerman en Simons op het middenveld (geen sangare, die kan niet voetballen en het heet toch echt voetbal) en achterin is het middenmaat met een goede keepr. PSV is zoals elk jaar weer te goed voor de Eredivisie, behalve Ajax en veel te klein voor de Champions League, en ook te klein voor de Europa League en Conference als ze een Engelse, Duitse of Spaanse ploeg tegen komen. Tegen de rest hebben ze het al moeilijk genoeg. ik snap niet hoe dat allemaal gekomen is, want vroeger speelden ze echt een stuk beter. Ik mis de tijd met de van de Kerkhofjes.